Çin Halk Cumhuriyeti

Öne Çıkan Özellikleri

Çin kültürü, dünyanın en eski ve karmaşık kültürlerinden biridir. 1000 ile 1400 yılları arasında, dünyanın en gelişmiş toplumlarından biri olarak kabul edilen Çin, yüzyıllar boyunca kültür ve bilim alanında liderlik yapmıştır. Çin'in geniş coğrafyasında, bölgeler ve şehirler arasında önemli geleneksel farklılıklar bulunmaktadır.

Bugün Çin'de 56 farklı etnik grup bulunmaktadır ve en yaygın olanı Han ulusudur. Tarih boyunca birçok etnik grup Han kimliği içinde farklı dil ve bölgesel kültürlerini korumuştur veya asimile olmuştur.

Konfüçyüsçülük, eski Çin ahlak ve felsefe sistemlerinden biridir ve Doğu Asya kültürü üzerinde büyük etkisi olmuştur. Konfüçyüsçülük, ahlaki, sosyal, politik, felsefi ve dinsel düşüncelerden oluşan karmaşık bir sistemdir. Örneğin, yasaya uyma kavramı bu felsefenin etkileri arasındadır.

Konfüçyüs öğretisi, sosyal istikrar ve düzenin sağlanması ile ilgilidir ve jen (erdem-iyi kalplilik), chuntzu (üstün nitelikli insan), li (uygunluk), te (güç-ahlaki kurallar) ve wen (kültürün estetik elementi) gibi önemli prensipleri içerir. Bu öğretiler, toplumsal ilişkilerde denge ve uyumu destekler.

Çin iş kültürü, ilişkilerin (关系 guānxi) ve hiyerarşinin derin kökleri ile ilişkilendirilir. Çin'de iş yapmak, güçlü ilişkiler kurmayı, karşılıklı saygıyı ve uzun vadeli düşünmeyi gerektirir. Bu kültür, topluluk odaklı bir bakış açısını yansıtır ve bireysel başarının yanı sıra takım çalışmasını ve ağ kurmayı simgeler.

Çin'de guanxi, iş ve sosyal yaşamda merkezi bir kavramdır. Kişisel ilişkiler, güven ve karşılıklı yarar sağlama üzerine kurulu olan guanxi, iş anlaşmalarında ve karar verme süreçlerinde kritik bir role sahiptir. Güçlü guanxi ağları, iş fırsatlarını açabilir ve pazar girişi engellerini aşmada yardımcı olabilir.

Çin iş kültüründe hiyerarşi önemlidir. Kuruluşlar genellikle katı bir hiyerarşik yapıya sahiptir ve üst düzey yöneticilere büyük saygı gösterilir. Toplantılarda ve iş ilişkilerinde rütbe ve statüye uygun protokollerin takip edilmesi beklenir. Kararlar genellikle üst yönetim tarafından alınır ve daha alt seviyedeki çalışanların doğrudan eleştiri yapmaları nadiren görülür.

Çinliler iş ilişkilerinde uzun vadeli perspektife büyük önem verirler. Ani kazançların yerine, uzun vadeli karşılıklı fayda ve işbirliği arayışı içindeler. Bu, sabır ve zaman gerektiren iş anlaşmaları ve ilişkiler inşa etmeyi içerir.

Çin kültüründe "yüz" (面子 miànzi) kavramı, insanların toplumdaki itibarı ve sosyal statüsünü ifade eder. İş ilişkilerinde, karşı tarafın "yüzünü korumak" önemlidir. Doğrudan eleştiri veya karşı tarafı utandıracak durumlar, ilişkilerin zarar görmesine yol açabilir.

Hiyerarşi

Hiyerarşi, Çin toplumunun temel bir özelliğidir ve kişilerin toplumdaki konumları genellikle belirlidir ve kabul edilir. Bu karmaşık yapı içinde herkes belirli bir yerde konumlanmıştır. Ancak, toplumdaki konumlar sabit değildir; insanlar zamanla yükselebilir veya düşebilir. İş dünyasında, bu hareketlilik bazı hassasiyetlere ve duygusal incinmelere yol açabilir.

Aile içindeki konumlar ise genellikle değişmez. Bu nedenle, insanlar toplumda uyum içinde yaşayarak saygınlıklarını korumaya çalışırlar. Bürokrasi, Çin toplumunda eski bir sanat olarak kabul edilir ve bu hiyerarşik yapıda güçlü bir şekilde hissedilir. Her seviyedeki yetkiler belirli bir şekilde belirlenmiştir ve genellikle toplum tarafından kabul edilir.

Çinliler, yabancılara karşı da dikkatli bir yaklaşım sergilerler. Toplumdaki konumunuz, şirketinizin statüsü ve pozisyonunuz karşı tarafça incelenecek ve bu değerlendirmeler sonucunda iş yapılacak veya yapılmayacak kararı verilecektir. İş ilişkilerinde, kartvizit verirken ve ilk temas anlarında bu değerlendirme başlar. Şirketinizdeki statünüz ne kadar yüksekse, görüşeceğiniz kişiler de o derecede üst düzey olacaktır. Bu nedenle, mümkünse en üst düzeyde bir temsilci ile görüşme yapmak faydalı olabilir, çünkü bu şekilde daha önemli kişilerle görüşme imkanı elde edilebilir.

Kolektif Yaşam

Kolektif yaşam, Çin'de güçlü bir geleneğe sahiptir ve grup tartışmalarına katılım teşvik edilir. Kararlar genellikle grup oylamasına dayanır ve bireyler genellikle kendi başlarına karar vermekten kaçınırlar. Özellikle iş ortamlarında, gruplar tarafından alınan kararlar uzun tartışmalar sonucunda ortaya çıkar.

Eğer bir kişi görüşmelerde belirsiz bir durum içindeyse, genellikle grup tarafından alınacak nihai kararın bu durumu çözeceği varsayılır. Gruba ait olma ve grupla anılma isteği eleştirilere ve mizahtan kaçınılmasına yol açar. Çinliler, politik liderler ve politika hakkında yapılan şakalardan hoşlanmazlar ve bu tür eleştirilerin tüm grubu etkileyebileceğini düşünürler.

İş dünyasında grup dinamikleri çok etkilidir ve genellikle grup çıkarları bireysel çıkarların önüne geçer. Bu nedenle, iş konularında da genellikle gruplar tarafından alınan kararlara saygı duyulur.

İtibar ve Ününün Korunması

"Ününü Korumak" felsefesi, Çin kültürünün anlaşılması açısından önemli bir kavramdır. Bir kişinin işlerini yürütebilmesi, ününü veya itibarını korumasına bağlıdır. Karşı tarafı utandıracak durumlar veya sükunetin bozulması, müzakerelerin olumsuz sonuçlanmasına yol açabilir. Çin kültüründe, bir kişinin itibarı yüksek statü ve saygınlık olarak değerlendirilir. Çinliler, iş ve sosyal yaşamlarında itibarlarını korumak için çaba harcarlar.

İtibar, verilen veya kazanılan bir ödül gibi düşünülür. Birinin itibarının kaybedilmesi, iş ilişkilerinde zedelenmeye ve suçlamalara neden olabilir. Bir kişinin ününü kaybetmesinin kolay yollarından biri, onu başkalarının önünde eleştirmek veya kaba davranmaktır. Batılılar bazen şaka yaparak karşı tarafı utandırabilir, bu nedenle bu tür davranışlardan kaçınılmalıdır.

Organizasyonlarda, üst düzeydeki kişilere gösterilen saygı ve davranış biçimleri alt seviyedekilere gösterilmelidir. Toplum içinde bir kişinin diğerlerinden öne çıkması, saygınlık kazanmasını sağlar. İtibar ve saygı, nezaket ve saygıyla verilir, ancak abartılı övgülerden kaçınılmalıdır çünkü bu içten olmayabilir.

Kefil Bulmak

Daha önceden tanıdığınız veya size kefil olabilecek bir kişi, işlerinizi ve ilişkilerinizi kolaylaştıracaktır. Çin kültüründe, iş ilişkilerinde tarafların birbirlerini tanımaları için zaman geçmesi gerektiğine inanılır.

Bir kefil bulmak, sizi en iyi şekilde tanıtacak ve önemli görüşmeleri ayarlayacaktır. Çin'deki başlangıç aşamasında zor görünen iş ilişkilerinin başarıyla sonuçlanması için bir kefil önemlidir. Batı kültüründe tarafların birbirini tanıması zorunlu değildir, ancak Doğu kültüründe uzun vadeli ilişkiler önemli olduğu için iyi ilişkiler kurulması gerekliliği vurgulanır.

Çinliler, iş yapmadan önce sizin kim olduğunuzu ve ne iş yaptığınızı öğrenmek isterler. Önceden Çin'de iyi bir iş yapan firmalar veya tanıdıklarınızın referansı da sizin için önemli olabilir. İş konularında Çinli ortağınızla tartışmalar başlatmak için önce birkaç kez birlikte yemek yemek gerekebilir.

Pratik Bilgiler

İlk İsim ve Unvan

Çin isimleri batı isimlerinden farkı bir sıralama içerirler. Her kişinin şu şekilde bir isim sıralaması vardır; aile, nesil ve ilk adı.

Nesil ve verilen isimler birbirlerinden boşlukla veya çizgi işareti ile ayrılabilir. Fakat genellikle bir tek kelime gibi yazılmaktadır.

Birçok kişi unvanı veya isimleriyle birlikte çağrılmaktadır. Eğer bir şahsın profesyonel bir unvanı yoksa "Mr", "Mrs", ve soyadını ilave edin.

Evli bir kadın genellikle genç kızlık ismini de saklı tutar, kocasının ismini kullanmaz.

İş Görüşmeleri

Mümkünse görüşme süresince çok ince ayrıntıları kaçırmamak ve birbirinizi daha iyi anlamaya yardımcı olabilmek amacıyla kendi tercümanınızı yanınızda götürmeniz çok faydalı olacaktır.

Konuşmalarınız kısa, basit olmalı aynı zamanda argo ve anlaşılması zor kelimeleri içermemelidir.

Konuşmanıza sık sık ara verin. Böylece konuşmanızı herkes daha iyi kavrayacaktır.

Çinliler kartvizit değiştirme konusunda çok isteklidirler, bu yüzden görüşmeye gitmeden önce yanınızda bol miktarda kartvizit götürmeyi ihmal etmeyin.

İletişim

Çin ziyaretinizden önce kendinizi Çin kültürü, tarihi ve coğrafyası konusunda hazırlamanızda fayda vardır.. Bu hazırlığınız ev sahibiniz tarafından saygıyla karşılanacaktır.

Olumsuz cevaplar nezaketsizlik olarak kabul edilmektedir. " Hayır" yerine " Belki”, " Düşüneceğim" veya " Göreceğiz" gibi terimleri kullanmanız tavsiye edilmektedir. Çinlinlerin de aynı davranışı sergilediğini göreceksiniz.

Çin kültüründe " yemek yediniz mi?" sorusunun " Nasılsınız" ile eş anlamı vardır. Biraz önce birlikte yemek yemiş bile olsanız basitçe "evet" diyebilirsiniz.

Yaşınız, geliriniz, evli olup olmadığınız gibi, çok özel sorular da sorulabilir. Bu sorulara cevap vermek istemiyorsanız, nezaketinizi bozmadan, ilgisiz bir cevap verebilirsiniz.

Soru soran kişiye karşı sinirli olduğunuzu belli etmemeye özen gösterin. Bu kültürde yüzünüzün asık olması olumsuz etki yaratmaktadır.

Hoşlanılan Konular

• Çin'in doğal güzellikleri ve önemli turistik yerleri hakkında konuşmak

• Hava durumu, iklim ve coğrafi özellikler üzerine sohbet etmek

• Yaptığınız seyahatler ve bu gezilerden edindiğiniz tecrübeleri paylaşmak

• Çin'de yaşadığınız olumlu deneyimlerden bahsetmek

• Çin sanatına dair görüşlerinizi ve ilginizi ifade etmek

Kaçınılması Gereken Konular

• Tayvan ile ilgili konuşurken dikkatli olun; eğer bahsetmek gerekiyorsa, "Tayvan" adını kullanın. "Çin Cumhuriyeti" veya "Milli Çin" gibi sıfatlardan kaçının.

• "Kızıl Çin", "Anakara Çin" veya "Komünist Çin" gibi ifadeler kullanmamaya özen gösterin.

Hediye Verme

Çin iş kültüründe hediye alışverişi resmi politika ile yasaklanmıştır.

Hediye verme rüşvet olarak düşünülmekte ve yasal olmayan bir işlem olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle verdiğiniz hediye karşı tarafça reddedilebilir. Ancak hediye değişimi ile ilgili düşünceler birçok organizasyonda daha fazla serbestleşmeye başlamıştır.

Eğer hediyeniz verecekseniz, bunu iş gereği olarak değil de özel olarak arkadaşlık çerçevesi içinde yapmalısınız.

İş Kıyafeti

Çin iş kültüründe, sade ve fazla renkli olmayan takımlar ile kravatlar tercih edilir. Parlak renkli kıyafetler uygun görülmez.

Kadınlar genellikle sade takımlar veya elbiseler giyerler ve tercih ettikleri üst giyim genellikle bir bluz veya yüksek yakalı bir üst olur.

Açık renkler, nötr tonlar, bej ve kahverengi gibi renkler tercih edilir. Alçakgönüllülüğü vurgulayan kıyafetler yaygındır.

Kadınlar düşük ökçeli ve düz ayakkabıları tercih ederken, yüksek ökçeli ayakkabılar genellikle yabancı diplomatik etkinliklerde giyilir.

İş insanları resmi etkinliklerde takım elbise ve kravat giymeyi tercih ederler. Smokin giyme geleneği Çin iş kültüründe bulunmaz. Hem kadınlar hem de erkekler için günlük yaşamda kot pantolon giyilmesi kabul edilebilir.

Randevu

Çin iş kültüründe, bir görüşmeye geç gitmenin kabalık olarak kabul edildiği bilinmelidir.

En uygun ziyaret mevsimleri genellikle Nisan-Haziran ve Eylül-Ekim aylarıdır.

İş yerleri ve devlet ofisleri genellikle Pazartesi-Cumartesi günleri sabah 8:00'den akşam 5:00'e kadar açıktır. Büyük şehirlerde haftada 5 gün çalışma norm olarak kabul edilirken, depolar genellikle sabah 9:00'dan akşam 19:00'a kadar açıktır. Ancak Şanghay'da depolar gece 10:00'a kadar açık olabilir.

Çoğu Çinli, öğlen 12:00 ile 14:00 arasında işlerine ara verir ve bu süre içinde telefon hizmetleri de dahil olmak üzere çoğu yer kapalıdır.

Randevular planlanırken, Çin'deki tatil dönemleri gibi önemli zaman dilimleri göz önünde bulundurulmalıdır. Bu tatil süreleri yıl içinde değişiklik gösterebilir ve iş yerlerinin çoğu bu dönemlerde kapalı olabilir.